Ik ben een historisch-geograaf met speciale belangstelling voor landschapsgeschiedenis. De regio waar mijn aandacht vooral naar uitgaat is een min of meer vierkant gebied (3600 vierkante kilometer) ten oosten van de lijn Antwerpen - Rotterdam. Ongeveer de helft ervan ligt in Nederland, de andere helft ligt in België. In 1985 kreeg ik de Belgische geschiedenisprijs "Pro Civitate" voor mijn onderzoek naar veranderingen in het landschap en de economische ontwikkeling die verband hielden met het door mensenhand verdwijnen van een Holecene veenlaag in dit gebied. Dit onderzoek werd in 1989 gepubliceerd als:
Leenders, K.A.H.W.. Verdwenen Venen. Een onderzoek naar de ligging en exploitatie van thans verdwenen venen in het gebied tussen Antwerpen, Turnhout, Geertruidenberg en Willemstad. 1250-1750. Brussel/Wageningen, 1989. [ISBN 90-5066-053-3; ISSN 0774-3122] Zie de summary or/ou le résumé. Eind 2013 verscheen een update van dit boek. Die publicatie is inmiddels uitverkocht.
(compleet als pdf, editie 2023)Op 21 november 1996 promoveerde ik op het proefschrift Van Turnhoutervoorde tot Strienemonde (samenvatting) . Het gaat over de geschiedenis van mijn studiegebied gedurende de middeleeuwen (400- 1350 AD). Dit onderzoek betreft het herbevolking van het gebied nadat het na de Romeinse tijd geheel ontvolkt was geraakt; de ontwikkeling van dorpen en enkele kleine steden; de incorporatie van de streek in het hertogdom Brabant en het graafschap Holland; en opnieuw de interactie tussen de mens en de natuur. In deze periode had de streek hoofdzakelijk een landelijk karakter. In het proefschrift gebruik ik archeologische en naamkundige gegevens, volg ik de vorming en splitsing van parochies en verken ik de mogelijkheden om het fenomeen van de allodia te gebruiken om "vroege" nederzettingen op het spoor te komen. Ongeveer 100 kaarten en figuren illustreren het betoog.
Samen met 32 auteurs heb ik onder prof. H. van den Eerenbeemt (redacteur) meegewerkt aan de driedelige "Geschiedenis van Noord-Brabant, 1796 - 1996." die verscheen in 1996 en 1997. Mijn taak was het beschrijven van de ontwikkeling van het landschap van Noord-Brabant gedurende de periode 1796 - 1996.
Ik werkte mee aan de totstandkoming van de Nationale (lees: Nederlandse) Onderzoeksagenda Archeologie. Deel 22: De Middeleeuwen en Vroeg Moderne tijd in Zuid-Nederland. Deze onderzoeksagenda werd in 2007 gepubliceerd. Ook was ik betrokken bij de evaluatie-rapportage 2015 voor wat westelijk Noord-Brabant betreft.
In 2012 verscheen van mijn hand en vol mooie foto's van Stefan de Wickere een Erfgoedgids voor de turfwinningsstreek tussen Wuustwezel en Roosendaal:
Sinds november 2012 ben ik lid van de Vlaamse afdeling van de Koninklijke Commissie voor Toponymie & Dialectologie te Brussel. In dat kader heb ik meegewerkt aan de uitgave van het tweedelige werk De Vlaamse Waternamen (2016, 2018) en ook aan De Vlaamse gemeentenamen (2022).
In 2015 verscheen het boek De dynamische hoeve. Veranderingen in boerderijgebouwen en hun omgeving in de Meierij van 's-Hertogenbosch 1662-2015. Wat nu gezien wordt als een typische Brabantse boerderij is een gebouw met bakstenen wanden die een dak dragen dat gedekt is met riet en een paar rijtjes dakpannen. Op het erf staan verder weinig of geen grote gebouwen. Vaak zijn dat nu woonboerderijen. Hoe anders was dat in 1662! Wat er veranderde en hoe, en waarom en wanneer dat gebeurde wordt in dit boek beschreven.
In 2018 konden samen met Willem van Ham bij WBOOKS reproducties van 1 vierkante meter groot van zowel de Gastelse Kaart uit 1565 als de Mauritskaart uit 1590, begeleid door een uitvoerige toelichting uitgegeven worden: Polders in kaart � Noord-West Brabant 1565-1590.
In 2021 werkte ik, onder redactie van Paul Klep, met T. Kappelhof en J.W. Messer mee aan de Historische Atlas van Breda.
Publicaties
Mijn publicaties betreffen de historische geografie van de Nederlandse provincie Noord-Brabant en de Belgische provincie Antwerpen, maar ook demografie en sterrenkunde. Zie literatuurlijst
Terug naar Hoofdmenu
