Voor het eerst gepubliceerd in het "Verslag over het jaar 1962, gedaan door Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Zuid-Holland." Van de tekst verscheen ook een afzonderlijke overdruk.

Gehele of gedeellelijke overname van dit artikel, mits mei bronvermelding, is toegestaan.

I. Inleiding

De geschiedenis van de grenzen van de provincie Zuid-Holland begint in een tijd waarvan wij niets weten en belandt vervolgens in een periode waarvan wij weinig weten, omdat de bronnen spaarzaam en ook nog vaak weinig betrouwbaar zijn. Wij bevinden ons tot circa 1200 ten aanzien van de geschiedenis van het graafschap op een moeras en ook na 1200 is het terrein nog lang niet betrouwbaar. Bij de beschrijving ervan heeft men te kiezen tussen de bespreking van een lange reeks detailkwesties, die meestal met een of meer vraagtekens moeten eindigen, en een globale schets, waarbij men een keuze doet uit de hypotheses van onderzoekers met gezag op dit gebied en die hypotheses dan als min of meer vaststaande feiten aanvaardt, uitgaande van de overweging dat alle resultaten van wetenschappelijk onderzoek voorlopig zijn.

In een latere tijd is er veel, dat wij met een grote mate van zekerheid tot in de finesses gewaar kunnen worden. Maar dan moeten wij, wil de lezer het zicht op de zaak niet kwijt raken, de gang ervan eenvoudiger voorstellen dan zij in werkelijkheid was; wij moeten wel eens de inhoud van een geheel proefschrift samenvatten in één zin of een nog openstaand probleem eenvoudig over het hoofd zien. Hierbij worden wij getroost door de zekerheid, dat als wij al in staat waren alles te behandelen, er zeker geen lezer zou zijn, die ons op deze eindeloze weg zou wensen te volgen. Zoals elk geschiedverhaal is dus ook het onze een voorlopige vereenvoudiging van een werkelijkheid, die wij ervaren als duizendmaal meer complex dan wij kunnen achterhalen, laat staan beschrijven.

De vereenvoudigde methode wordt gewoonlijk geprefereerd door de lezer, aan wie door de hierachter afgedrukte bibliografie de mogelijkheid wordt geboden dieper op de zaak in te gaan.

Monster, (gemeen) schepenzegel, 1929 lichtgroene was. Ware middellijn 5,1 cm.

Algemeen Rijksarchief Rijnsburg

Naar volgend hoofdstuk
Naar proloog