Westberg (Steenbergen, nu Steenbergen)

18 mei 2005 

De naam Steenbergen lijkt een eenvoudige samenstelling van steen- en -bergen. Dit laatste element levert geen problemen op. Ter plaatse is er een aantal pleistocene opduikingen in het later overstroomde hollandveengebied die ongetwijfeld met dit element "bergen" aangeduidt worden. Sommige bergen hebben nog steeds afzonderlijke namen: zie Bokelenberg, Welberg en Westberg; voorts nog de Preekberg, Oostberg.

WESTBERG

ONB 1192, 1279 oktober (1-3): grenskwestie van het vrij eigen goed van (Oud) Gastel met name genoemde getuigen onder ede gehoord, waaronder uit Gastel: Egidium de Westberghe.

ONB 1382, 1298 januari 7: Gillis Boudewijnszoon van Steenbergen en Jacob Gilliszoon van Westbergen stellen zich en hun goederen garant voor de verkoop door Jacob aan abt en convent van de St.-Bernardsabdij (te Hemiksem), van 1 hoeve land naast de (uit)hof (van de abdij) te Halderberg (Hoeven). Iacobus filius Egidii quondam dicti de Westberghe; vader Egidius de Westberghe bezat die hoeve eerder.

ONB 1492: 1308 augustus 8, de Nieuwe Keur van Steenbergen. Punt 48: Voert wille wi dat onse scouttaten van Steenberghe moghen enen man setten, ofte twee an den Oestberch ende an den Westberch, ende daeromtrent liede te rasteerne ende vrede te nemene met gheburen ende te rechte te brenghene te Steenberghe.

1432: blijkbaar ligt de Westberg ten oosten van de nieuwe polder Westland. In 1514 is ’s heren dijk de westgrens van een perceel op de Westberg.[Vervloet, 1972a.]

Parochieel: Westberg had – zover bekend – geen kapel. Het hoorde onder de parochie Steenbergen, patrocinium: Sint-Jacobus de Meerdere en later Sint-Gummarus, bisdom Luik.[Bijsterveld, 1993, Bijlage 3.]

Staatkundig ca 1500: hertogdom Brabant, land van Steenbergen.

Cultuur-Historische Waarden Noord-Brabant 2005

AMK Archeologische monumentenkaart

Niet opgenomen.

IKAW Indicatie archeologische waarden

In niet gekarteerd gebied

HISTSTED Historische stedebouwkundige structuren

Niet opgenomen.

Literatuur:

Delahaye, A.. De polders van Steenbergen. In: Steenbergen in de Middeleeuwen. Steenbergen, 1972, 221 - 262.

Vervloet, J.A.J.. Het Steenbergse natuurlandschap. In: Steenbergen in de middeleeuwen. Steenbergen, 1972, 89 - 104.

Vervloet, J.A.J.. De exploitatie voor de bedijkingen. In: Steenbergen in de middeleeuwen. Steenbergen, 1972, 105-172.