3.6 Vlasselt

Moergebied dat het grootste deel van het midden en oosten van de huidige gemeente Terheijden besloeg. Uiterlijk vanaf 1280 werd het westelijk deel ervan agrarisch gebruikt. Het oosten werd vanaf 1324 uitgeturfd in opdracht van de abdij van Middelburg. Mogelijk bedoelde men met "het dorp van Vlassele" in 1334 dan wel de agrarische nederzetting in het westen, of het turfgraversoord Schimmer in het oosten, of eerder nog de schepenbank van Hartel. Opmerkelijk is dat als in het westelijke deel van Vlasselt het klooster Catharinadal ruim 150 ha. grond verwerft, dat terrein als "in loco et circa locum qui dicitur Zeuekensberghe iacentia" aangeduid wordt [128002021.]. Zes jaar later geeft het klooster die grond in pacht uit aan Nicholaus de Vlassele en zijn vrouw, en heet dat goed "bona nostra de Vlassele" [128602991.].

De nederzetting Vlasselt is weer verdwenen. Het verlaten ervan zal voor een groot deel veroorzaakt zijn door de enorme inundaties in de 15e eeuw, speciaal de St. Elisabethsvloed van 1421. In 1433 werden de oude grondbezitters onteigend omdat ze lange jaren hun cijns niet betaald hadden. Een van hen was Adryaen van Vlassele[CER 424.]. Geen gehuchtse akker, straat, beemd of hei.

Vlak ten westen van Vlassele ligt de enige andere -zele-achtige naam uit een wijde omgeving: Zonzele.

Het eerste lid van de naam zal mogelijk zijn Vlaas, flaas, een element dat in de toponymie van de Baronie wel geregeld voor komt. Zo vinden we in Gilze: de Lange en Korte Vlaassen, onder Dorst reeds in het jaar 1303 'pratis que vocantur Vlasche'[GA Breda, Hs4472, 64.], onder Oekel een gebied de Vlaast etc. De betekenis van Vlaas is 'moerassig land, poel'.

Het tweede lid van Vlasselt is mogelijk -zele: dit element heeft de betekenis 'afgelegen herdershut'[Gysseling, 1980, 185.], of ook wel 'tijdelijke woning'[Roelandts, 1965, 273.]. Zele-namen komen echter in een wijde omgeving niet voor, behalve dan het naburige Zonzele. Zie § Zele. Er zou, gezien de sterke Vlaamse connecties van de vroege turfgraverij, sprake kunnen zijn van een gemigreerde naam vanuit Vlaanderen. Noch voor Vlassele, noch voor Zonzele kon echter het "moederdorp" gevonden worden. Wellicht werd alleen de naamgevingstraditie geïmporteerd.

Men zou voor het tweede lid van de naam Vlasselt echter ook kunnen denken aan -lo(2) germ. lauþ- f. : moerassige gronden, meersen[Gysseling, 1954, 103.]. Vlasselt was bij uitstek een veengebied. Vlaaslo zou zich kunnen ontwikkelen tot Vlaasele, Vlaasel, Vlassel. De t ontbreekt in de meeste oude vormen.

Vlassele = vlaas + zele

Parochieel: Vlasselt-West had – zover bekend – geen kapel. Het gebied hoorde vermoedelijk tot de parochie Breda, patrocinium Onze Lieve Vrouw, en na 1400 tot die van Terheijden, patrocinium O.L.V. en Sint-Antonius, bisdom Luik.[Bijsterveld, 1993, Bijlage 3.]

Staatkundig ca 1500: hertogdom Brabant, land van Breda.

Leenders, K.A.H.W.. Nieuw licht op Terheijden's historie. Jaarboek Oranjeboom 27 (1974) 1 - 31.

Leenders, K.A.H.W.. Wat overstromingsgegevens. De Vlasselt (1980) nr.9, 10 - 13.

Leenders, K.A.H.W.. Vlasselt, een aanvulling. De Vlasselt, (1983) nr. 20, 39 - 40.