Potmar (Dinteloord en Prinsenland, nu Steenbergen)

18 mei 2005 

4.4 Potmar

1271. terre salse scilicet zouthlant, iacentes in loco qui dicitur Potmerre[127108991.].

1293. bonis et mordichis de Potmare, unum mourdichum super Potmare[129311261.].

1294. in mordicho seu salsa terra nomine Potmaere[129407111.].

1565. Potmer[ASB, Gastelse kaart, een kreek.].

1605. Potmeer Creeck[Vriend, 1954, t.o. blz. 81.].

1716. Poldermeer Kreeke[Kaart Hattinga, afgedrukt bij Delahaye, 1972, 232-233.].

1845b. Potmar Kreek.

1855/56. (naamloos)

1856. Potmar Kreek.

1908/9. Potmar Kreek.

1989. Potmarkreek.

Oorspronkelijk een zoutwinningsgebied waaraan in later tijd alleen de naam van een kreek herinnert. De heer van Breda verkocht in 1271[127108991.] aan de abdij van St. Bernaards voor 300 pond Leuvens een "salsa terra scillicet zoutland" van 300 gemet of 125 hectare groot. In 12931126 1&2 en 129407111 is er sprake van betwistingen rond deze moerdijk, die daarna uit de historie verdwijnt. "unum mourdichum super Potmare".

Potamora, huis te Breukelen bij Utrecht; Potmaar te Groningen, Pothoofd te Deventer.

De naam Potmeer hoort bij een veenlandschap, in ieder geval ten tijde van de regelmatige bespoeling met zout water. De naam kan op eerdere zoete omstandigheden terug gaan. De betekenis van het element pot is onduidelijk. Het zou kunnen duiden op een "potvormige" laagte, mogelijk zoals door turfwinning ontstaan was. Vergelijk engels pothole = gat in weg. Pot zou dus kunnen zijn: put, turfput[Schönfeld, 1950, 120; De Bont, 1969, 92.]. Mare staat hier voor een meer in het veen. Zie § Meer.

Potmare = turfput + meer.

Parochieel: Onbekend waar Potmar parochieel onder hoorde. Steenbergen en Valkenberg komen in aanmerking. Geen gegevens bij Bijsterveld.[Bijsterveld, 1993, Bijlage 3.]

Staatkundig ca 1500: hertogdom Brabant, land van Breda.

Cultuur-Historische Waarden Noord-Brabant 2005

AMK Archeologische monumentenkaart

Niet opgenomen.

IKAW Indicatie archeologische waarden

In gebied met lage verwachtingswaarde.

HISTSTED Historische stedebouwkundige structuren

Niet opgenomen.

Literatuur:

Delahaye, A.. De polders van Steenbergen. In: Steenbergen in de Middeleeuwen. Steenbergen, 1972, 221 - 262.

Hallema, A.. De geschiedenis van Dinteloord en Prinsenland in de zeventiende eeuw. Breda, 1955.

Vervloet, J.A.J.. Het Steenbergse natuurlandschap. In: Steenbergen in de middeleeuwen. Steenbergen, 1972, 89 - 104.

Vervloet, J.A.J.. De exploitatie voor de bedijkingen. In: Steenbergen in de middeleeuwen. Steenbergen, 1972, 105 - 172.