Uit de De Stem van 6 september 1997

Laarzen moeten mee naar Gastels Laag

(Van de correspondent van De Stem)

Halderberge: Wie van een uniek natuurgebied met bijzondere bloemen en vogels wil genieten kan sinds deze week terecht in het Gastels Laag tussen Oudenbosch en Oud Gastel.
Eergisteren is door loco-burgemeester F. van Merriënboer van Halderberge in samenwerking met de G. Strooker van Staatsbosbeheer dit 23 hectare grote gebied opengesteld. Dit werd gedaan door het zogenaamde 'laarzenpad' te openen. Een toepasselijke naam, want wie het modderige pad in dit voormalige veengebied gaat belopen om het unieke natuurgebied te bezoeken, doet er goed aan laarzen aan te trekken.
Ruim twee jaar geleden, in mei 1995 stak de toenmalige burgemeester P. Rossou van Oud Gastel en L. Hahn van Staatsbosbeheer de eerste spade in de grond. Het gebied ligt in een overgangsgebied van hoge zandgronden en lagere klei-op-veengronden. Afgedekt door een laag grond bestaat de bodem uit 'moerige' gronden waar kalk- en ijzerrijk kwelwater aan de oppervlakte komt. Door landbouwkundige ontwatering en waterwinning is de kwelstroom sterk verminderd. Door afgraven wordt deze weer gestimuleerd en krijgt het gebied een geheel eigen waterhuishouding.
Hierdoor wordt de groei van voor Nederland zeldzame planten zoals Spaanse ruiter, tandjesgras, blauwe zegge, grote ratelaar en moerasaardbei bevorderd. Deze planten hebben in dit blauwgrasland kwelwater nodig. Van het 23 ha grote gebied is van zo'n 12 hectare zo'n 40 centimeter (60.000 kubieke meter) afgegraven en verder ingericht onder andere door het aanbrengen van bruggetjes.
Het gebied zal door Staatsbosbeheer worden beheerd ondere andere als hooiland. In de zomer staat het water tot het maaiveld en in de winter zal het plaatselijk tijdelijk onder water staan.
De betrokkenen rekenen er op zo'n tien jaar nodig te hebben voordat de vegetatie met dotterbloem-hooilanden en het blauwgrasland daadwerkelijk terug zijn. "We hebben al succes geboekt," zegt Guido Strooker van Staatsbosbeheer, "boven verwachting eigenlijk. Na één groeiseizoen hebben we al 180 soorten bloemen en planten geteld, waaronder de zeldzame en met uitsterven bedreigde Spaanse ruiter. Meer zeldzame planten die we verwachten laten het nog afweten. Dat komt waarschijnlijk omdat we plaatselijk dieper (tot een meter) hebben moeten afgraven dan gepland (40 tot 50 centimeter), waardoor veel zaad is verloren gegaan. Maar we zijn content. Afgelopen weken was het gebied al paars en geel gekleurd."
"Tijdens de werkzaamheden, uitgevoerd door de Grontmij, zijn we," zegt de heer Brooijmans, "in dit gebied nog sporen tegengekomen van turfafgravingen die rond 1300 in dit gebied door monniken begonnen. We hebben duidelijk perceeltjes gevonden."
Het gebied zal ook vogels aantrekken, evenals veel vlinders en kikkers. "Vooral in de winter, bij een hogere waterstand zal het zeker eenden, ganzen maar ook steltlopers die op trek zijn, lokken."
Loco-burgemeester F. van Merriënboer zei in zijn toespraak 'bijzonder trots' te zijn dat de gemeente Halderberge over een dergelijk gebied beschikt. Hij vond het ook bijzonder verheugend dat het publiek toegang krijgt tot dit historische gebied. Ook Strooker was daar blij mee: "Het publiek mag van het laarzenpad afwijken en dwars door de hooilanden lopen," zei hij, "dat past in ons nieuwe openstellingsbeleid."
Bezoekers kunnen via een informatiebord en een folder meer te weten komen over het gebied. Mogelijk worden in de toekomst georganiseerde rondleidingen gehouden. Probleem is dat West-Brabant voor dit gebied nog geen boswachter heeft.
Groepen of scholen die een rondleiding willen kunnen contact opnemen met Staatsbosbeheer (tel. 00-31-76-5654727). Het gebied is toegankelijk via een afslag van de weg Oud Gastel - Oudenbosch of via de Heinsbergsestraat (richting Zegge).