Raven, R..

Aan weerszijden van de grens. De ontwikkeling van het landschap in het Bargerveen en het aangrenzende Emsland.

Historisch-geografisch tijdschrift 29 (2011) 4 - 13.

Langs de grens tussen Nederland en Duitsland lag ter hoogte van de provincies Groningen en Drenthe een uitgestrekt hoogveenmoeras, het Bourtanger Moor. Nadat eind 18e eeuw de rijksgrens definitief was vastgesteld ontwikkelde het landschap zich aan weerszijden van de grens op eigen wijze. Dit artikel gaat in op de verschillen tussen de ontwikkeling van het huidige natuurreservaat Bargerveen en het aangrenzende Emsland. Extra aandacht gaat uit naar de sporen uit de geschiedenis die nu nog te herkennen zijn in het landschap.

On both sides of the border. Landscape development in the Bargerveen and the adjacent Emsland.

Extended moorland once stretched along the Dutch-German border. After the determination of the border in 1784, the landscape at both sides developed in different ways. Obvious differences appeared in the use of the peat-area. In Dutch south-eastern Drenthe, the peat was dug at a relatively late date, but systematically. Large investors and the public authorities played an important role in this process. In German Emsland, poor colonists had to make a living by farming arable land. In practice, it was very difficult to drain the bog and to grow enough crops to survive. In the 195os, the implementation of the Emslandplan by the German government gave this poor region a strong economic boost. Traces of this rational, large-scale cultivation are still visible today. On the other side of the border, in the Bargerveen, traces of 19th century habitation and of different kinds of peat digging can still be found. Therefore this nature reserve is an archive of cultural heritage as well.