P. van der Heijde

Het ontstaan van de watertol en het veer in Megen (1357-1519)

Historisch-geografisch tijdschrift 23 (2005) 45 - 52.

Megen is gelegen in het noordoosten van Noord-Brabant en was oorspronkelijk de hoofdstad van het graafschap Megen. De Maas is onlosmakelijk met de geschiedenis van Megen verbonden. Megen dankt zelfs haar bestaan aan deze rivier. Niet alleen door de vruchtbare rivierklei, maar tevens omdat de Maas eeuwenlang een van de belangrijkste handelsroutes was. De naam Megen is verwant aan het Gallo-Romaanse magus, met als betekenis veld, plaats of stad (Ulijn, 1984, p.2). Ook is het mogelijk dat de naam Megen is afgeleid van het Keltische woord magos, dat doorwaadbare plaats betekent. Dit zou kunnen verklaren dat juist op deze plaats deze stad ontstond. Een andere reden voor het ontstaan van de stad is misschien de strategische ligging van Megen tussen een aantal meanders van de Maas. In ieder geval was Megen een kruispunt van wegen over water en over land. De plaats waar deze wegen elkaar kruisten was 'Het Megense veer', dat reeds 500 jaar in de wijde omtrek een begrip is. Hier werd bovendien gedurende 650 jaar tol op de Maas geheven.

The river toll and ferry at Megen (Province of Noord-Brabant)

The small town of Megen, capital of the former county of Megen, is located in the northeast of the province of Noord-Brabant on the left bank of the river Meuse. The town and the river are historically linked by the traffic on the river and by the fertility of the riverbanks that allowed intensive agricultural use. At the Megen ferry a trade route crossed the Meuse. On both land and water routes toll was levied from the Megen inn, lending the town some economic and military importance. Toll collection here dates back to 1357. From 1473 onwards a market toll was levied as well. At the beginning of the 16th century the records mention the Megen ferry, which still exists. But its location in relation to the river has changed though as a result of the canalisation of the Meuse in the early 20th century. The ferry station now lies on the opposite, northern bank of the river.